سال گذشته بسیاری از رسانه‌ها تیتر زدند با روی کار آمدن دولت سیزدهم بلاتکلیفی حدود دو دهه پتروشیمی به پایان رسیده و حتی مدیر کل دفتر هماهنگی امور سرمایه‌گذاری و اشتغال استانداری گلستان از سرمایه‌گذاری ۳۰ هزار میلیارد تومانی در پروژه پتروشیمی این استان خبر داد و به مردم امیدواری داد آینده خوبی در انتظار این پروژه است اما شواهد و بررسی‌ها نشان می‌دهد هنوز و به این زودی‌ها نمی‌توان به راه‌اندازی این پروژه امیدوار بود!
از زمانی که طرح پتروشیمی گلستان به تصویب رسید ۱۹ سال می‌گذرد اما همچنان ۹۵ هزار سهامدار این پروژه بلاتکلیف هستند و زمان انتفاع آنان از این سرمایه‌گذاری مبهم است.
از زمانی که طرح پتروشیمی گلستان به تصویب رسید ۱۹ سال می‌گذرد اما همچنان ۹۵ هزار سهامدار این پروژه بلاتکلیف هستند و زمان انتفاع آنان از این سرمایه‌گذاری مبهم است.
سال ۸۴ صحبت از اجرای مصوبه پتروشیمی برای استان فقیر گلستان شد که نویدبخش فردایی روشن برای این استان بود، با تبلیغاتی که در آن دوره در خصوص آینده این طرح و وعده‌هایی که در رابطه با سودهای کلان با سرمایه‌گذاری در این پروژه به مردم داده شد، بسیاری از گلستانی‌ها با فروش زمین، خودرو و طلاهایشان سهام این پروژه را خریداری کردند.
امروز پس از گذشت سال‌ها از وعده‌ها و چراغ‌های سبز و سرخی که در خصوص سرمایه‌گذاری و تحول عظیم در گلستان دادند، بسیاری از سهامداران از دنیا رفته‌اند و سایران هم در حسرت سرمایه‌ای که از دست دادند روزگار خود را با آه و افسوس می‌گذرانند.
هیچ توجیه اقتصادی برای صرف ۱۹ سال زمان به منظور اجرای یک مصوبه و سرمایه‌گذاری‌هایی که تاکنون در این پروژه انجام شده وجود ندارد اما با وجود ناامیدی مردم، نمایندگان مجلس گلستان همچنان امیدوار هستند بتوانند در آینده‌ای نه چندان دور این پروژه را به اجرا برسانند.
آنچه گذشت
در پی سفر استانی هیئت دولت در سال ۱۳۸۴ به استان گلستان، ساخت و راه‌اندازی پتروشیمی با تصویب هیئت وزیران و با پذیره‌نویسی بیش از ۹۰ هزار سهامدار و با هدف تولید سالانه هزار و ۷۳ تن اوره و ۶۷۷ هزار تن آمونیاک در زمینی به مساحت ۳۰۰ هکتار در اینچه‌برون آغاز شد.
با وجود بیش از ۹۰ هزار سهامدار و اهمیت اجرای این پروژه اما از اواسط دولت دهم یعنی مرداد سال ۱۳۸۹ پروژه به طور کامل تعطیل شد و با وجود پیگیری‌های به عمل آمده برای رفع موانع و اجرایی شدن پروژه در دولت‌های یازدهم و دوازدهم، این مهم تحقق نیافت تا اینکه در سفر آذر ماه ۱۴۰۰ رئیس قوه قضائیه به استان گلستان، رفع موانع حقوقی این پروژه در دستور کار قرار گرفت و متعاقب آن در سفر اسفند ماه همان سال دولت سیزدهم به استان، بر رفع موانع اجرایی آن تأکید شد.
دستورات رؤسای قوای قضائیه و مجریه سبب شد اقدام‌های مربوط به پتروشیمی گلستان که بلاتکلیف رها شده بود، سرعت بگیرد و در فروردین سال ۱۴۰۱ مدیران هلدینگ خلیج فارس با حضور در استان از این پروژه بازدید کردند.با ورود هلدینگ خلیج فارس به این پروژه که تعداد سهامدارانش به ۸۲ هزار نفر رسیده بود، بارقه امید در دل نه فقط سهامداران بلکه مردم استان گلستان به ویژه جوانان زنده شد و در بهمن سال ۱۴۰۱ تفاهم‌نامه اجرای این پروژه میان استانداری گلستان و هلدینگ خلیج فارس به امضا رسیدو از اواخر مرداد سال ۱۴۰۲ با تعیین مدیرعامل پروژه پتروشیمی گلستان انتظار می‌رفت ساخت این پروژه سرعت بگیرد.
تسهیلات بلاتکلیف
واضح و مبرهن است نخستین عامل بازدارنده در راه‌اندازی این صنعت تسهیلات و تأمین سرمایه مالی است.
مدیرعامل پتروشیمی گلستان در این ارتباط اظهار می‌کند: خوشبختانه مصوبه هیئت وزیران مبنی بر پرداخت تسهیلات ۴۸۰ میلیون یورویی توسط صندوق توسعه ملی برای اجرای طرح پتروشیمی گلستان در نامه مخبر، معاون اول دولت سیزدهم به رئیس هیئت عامل صندوق توسعه ملی ابلاغ شده است.
محمدرضا یزدانی کاشانی می‌افزاید: در این ارتباط مذاکرات و توافق‌های اولیه با بانک‌های تجارت و ملت به منظور پذیرش عاملیت تأمین تسهیلات مذکور به صورت سندیکایی و با عاملیت بانک تجارت به عمل آمده اما با وجود پیگیری‌های متعدد تاکنون مراتب پذیرش عاملیت تأمین این تسهیلات به صندوق توسعه ملی توسط بانک تجارت به صورت سندیکایی و مشارکت بانک ملت اعلام نشده است.
بلاتکلیفی قرارداد تأمین آب
یکی دیگر از موانع موجود، تأمین آب مورد نیاز برای پتروشیمی است که بنا بر گفته یزدانی کاشانی اخذ مصوبه و تأییدیه کارگروه ملی سازگاری با کم‌آبی وزارت نیرو با موافقت وزیر نیرو و سازمان برنامه و بودجه مبنی بر تأمین ۲۰ میلیون مترمکعب آب خام در سال مورد نیاز طرح در دوران بهره‌برداری (دست‌کم ۲۵ سال) از محل پساب تصفیه‌خانه فاضلاب شهر گرگان و با قیمت ۶۰ درصد قیمت فروش پساب در بورس انرژی ایران ابلاغ و موافقت اولیه تخصیص پساب تصفیه‌خانه فاضلاب شهر گرگان در نامه معاون آب و آبفا شرکت مادر تخصصی مدیریت منابع آب ایران به شرکت آب منطقه‌ای گلستان ابلاغ شده است اما به رغم پیگیری‌های متعدد و به عمل آمده این مهم تاکنون توسط شرکت آب منطقه‌ای گلستان برای انعقاد قرارداد ابلاغ نشده است!
چالش‌ها ادامه دارد
مدیرعامل پتروشیمی گلستان در خصوص چالش‌های حل نشده در این پروژه می‌گوید: شرکت صنایع پتروشیمی خلیج فارس با خرید بیش از ۶۰/۲ درصد از سهام شرکت به عنوان سهامدار عمده و متولی اصلی سرمایه‌گذاری و اجرای طرح پتروشیمی گلستان تعیین شده است.
یزدانی کاشانی می‌افزاید: اگر چه برای اجرای این طرح در جلسه با حضور وزیر نفت، استاندار گلستان، مدیرعامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی، مدیرعامل شرکت صنایع پتروشیمی خلیج فارس و رئیس مجمع نمایندگان گلستان توافق‌هایی انجام شد اما هنوز چالش‌ها و مشکلات زیادی برای اجرای آن وجود دارد.
وی اذعان می‌کند: در حال حاضر در کدال بورس به صورت کلی این طرح ۵۹/۱۸ درصد پیشرفت فیزیکی داشته که ۴۷ درصد مربوط به طراحی، ۵درصد تدارکات کالا و بیش از ۴ درصد در بخش نصب و ساختمان در بخش واحدهای فرایندی است.
وی با اشاره به این موضوع که توافق‌های دولت و پتروشیمی برای تأمین گاز محقق نشده است، ادامه می‌دهد: زمان مقرر برای بهره‌برداری طرح ۳۶ ماه پس از مؤثر شدن قرارداد اصلی مهندسی و طراحی، تأمین و تدارکات، ساخت و اجرا و راه‌اندازی بخش فرایندی است.
وی در خصوص قرارداد گازی این پروژه می‌گوید: در حال حاضر پیش‌پرداخت قراردادهای تأمین گاز طبیعی مورد نیاز طرح برای خوراک و سوخت بابت حق انشعاب به حساب شرکت گاز استان گلستان واریز و پیش‌نویس قرارداد تأمین گاز از این شرکت به میزان روزانه ۲ میلیون و ۴۰۰ هزار مترمکعب و تأمین ۱۰ ماهه گاز خوراک و هشت ماهه گاز سوخت دریافت شده است، اما به دلیل عدم لحاظ توافق‌های کتبی قبلی پتروشیمی با مقامات دولتی در خصوص ۵ درصد تخفیف قیمت و تأمین ۱۱ ماه در سال، علی رغم مصوبه هیئت وزیران تاکنون امضا و مبادله نشده است.
امروز پس از گذشت سال‌ها از وعده‌ها و چراغ‌های سبز و سرخی که در خصوص سرمایه‌گذاری و تحول عظیم در گلستان دادند، بسیاری از سهامداران از دنیا رفته‌اند و سایران هم در حسرت سرمایه‌ای که از دست دادند روزگار خود را با آه و افسوس می‌گذرانند.
هیچ توجیه اقتصادی برای صرف ۱۹ سال زمان به منظور اجرای یک مصوبه و سرمایه‌گذاری‌هایی که تاکنون در این پروژه انجام شده وجود ندارد اما با وجود ناامیدی مردم، نمایندگان مجلس گلستان همچنان امیدوار هستند بتوانند در آینده‌ای نه چندان دور این پروژه را به اجرا برسانند.
آنچه گذشت
در پی سفر استانی هیئت دولت در سال ۱۳۸۴ به استان گلستان، ساخت و راه‌اندازی پتروشیمی با تصویب هیئت وزیران و با پذیره‌نویسی بیش از ۹۰ هزار سهامدار و با هدف تولید سالانه هزار و ۷۳ تن اوره و ۶۷۷ هزار تن آمونیاک در زمینی به مساحت ۳۰۰ هکتار در اینچه‌برون آغاز شد.
با وجود بیش از ۹۰ هزار سهامدار و اهمیت اجرای این پروژه اما از اواسط دولت دهم یعنی مرداد سال ۱۳۸۹ پروژه به طور کامل تعطیل شد و با وجود پیگیری‌های به عمل آمده برای رفع موانع و اجرایی شدن پروژه در دولت‌های یازدهم و دوازدهم، این مهم تحقق نیافت تا اینکه در سفر آذر ماه ۱۴۰۰ رئیس قوه قضائیه به استان گلستان، رفع موانع حقوقی این پروژه در دستور کار قرار گرفت و متعاقب آن در سفر اسفند ماه همان سال دولت سیزدهم به استان، بر رفع موانع اجرایی آن تأکید شد.
دستورات رؤسای قوای قضائیه و مجریه سبب شد اقدام‌های مربوط به پتروشیمی گلستان که بلاتکلیف رها شده بود، سرعت بگیرد و در فروردین سال ۱۴۰۱ مدیران هلدینگ خلیج فارس با حضور در استان از این پروژه بازدید کردند.با ورود هلدینگ خلیج فارس به این پروژه که تعداد سهامدارانش به ۸۲ هزار نفر رسیده بود، بارقه امید در دل نه فقط سهامداران بلکه مردم استان گلستان به ویژه جوانان زنده شد و در بهمن سال ۱۴۰۱ تفاهم‌نامه اجرای این پروژه میان استانداری گلستان و هلدینگ خلیج فارس به امضا رسیدو از اواخر مرداد سال ۱۴۰۲ با تعیین مدیرعامل پروژه پتروشیمی گلستان انتظار می‌رفت ساخت این پروژه سرعت بگیرد.
تسهیلات بلاتکلیف
واضح و مبرهن است نخستین عامل بازدارنده در راه‌اندازی این صنعت تسهیلات و تأمین سرمایه مالی است.
مدیرعامل پتروشیمی گلستان در این ارتباط اظهار می‌کند: خوشبختانه مصوبه هیئت وزیران مبنی بر پرداخت تسهیلات ۴۸۰ میلیون یورویی توسط صندوق توسعه ملی برای اجرای طرح پتروشیمی گلستان در نامه مخبر، معاون اول دولت سیزدهم به رئیس هیئت عامل صندوق توسعه ملی ابلاغ شده است.
محمدرضا یزدانی کاشانی می‌افزاید: در این ارتباط مذاکرات و توافق‌های اولیه با بانک‌های تجارت و ملت به منظور پذیرش عاملیت تأمین تسهیلات مذکور به صورت سندیکایی و با عاملیت بانک تجارت به عمل آمده اما با وجود پیگیری‌های متعدد تاکنون مراتب پذیرش عاملیت تأمین این تسهیلات به صندوق توسعه ملی توسط بانک تجارت به صورت سندیکایی و مشارکت بانک ملت اعلام نشده است.
بلاتکلیفی قرارداد تأمین آب
یکی دیگر از موانع موجود، تأمین آب مورد نیاز برای پتروشیمی است که بنا بر گفته یزدانی کاشانی اخذ مصوبه و تأییدیه کارگروه ملی سازگاری با کم‌آبی وزارت نیرو با موافقت وزیر نیرو و سازمان برنامه و بودجه مبنی بر تأمین ۲۰ میلیون مترمکعب آب خام در سال مورد نیاز طرح در دوران بهره‌برداری (دست‌کم ۲۵ سال) از محل پساب تصفیه‌خانه فاضلاب شهر گرگان و با قیمت ۶۰ درصد قیمت فروش پساب در بورس انرژی ایران ابلاغ و موافقت اولیه تخصیص پساب تصفیه‌خانه فاضلاب شهر گرگان در نامه معاون آب و آبفا شرکت مادر تخصصی مدیریت منابع آب ایران به شرکت آب منطقه‌ای گلستان ابلاغ شده است اما به رغم پیگیری‌های متعدد و به عمل آمده این مهم تاکنون توسط شرکت آب منطقه‌ای گلستان برای انعقاد قرارداد ابلاغ نشده است!
چالش‌ها ادامه دارد
مدیرعامل پتروشیمی گلستان در خصوص چالش‌های حل نشده در این پروژه می‌گوید: شرکت صنایع پتروشیمی خلیج فارس با خرید بیش از ۶۰/۲ درصد از سهام شرکت به عنوان سهامدار عمده و متولی اصلی سرمایه‌گذاری و اجرای طرح پتروشیمی گلستان تعیین شده است.
یزدانی کاشانی می‌افزاید: اگر چه برای اجرای این طرح در جلسه با حضور وزیر نفت، استاندار گلستان، مدیرعامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی، مدیرعامل شرکت صنایع پتروشیمی خلیج فارس و رئیس مجمع نمایندگان گلستان توافق‌هایی انجام شد اما هنوز چالش‌ها و مشکلات زیادی برای اجرای آن وجود دارد.
وی اذعان می‌کند: در حال حاضر در کدال بورس به صورت کلی این طرح ۵۹/۱۸ درصد پیشرفت فیزیکی داشته که ۴۷ درصد مربوط به طراحی، ۵درصد تدارکات کالا و بیش از ۴ درصد در بخش نصب و ساختمان در بخش واحدهای فرایندی است.
وی با اشاره به این موضوع که توافق‌های دولت و پتروشیمی برای تأمین گاز محقق نشده است، ادامه می‌دهد: زمان مقرر برای بهره‌برداری طرح ۳۶ ماه پس از مؤثر شدن قرارداد اصلی مهندسی و طراحی، تأمین و تدارکات، ساخت و اجرا و راه‌اندازی بخش فرایندی است.
وی در خصوص قرارداد گازی این پروژه می‌گوید: در حال حاضر پیش‌پرداخت قراردادهای تأمین گاز طبیعی مورد نیاز طرح برای خوراک و سوخت بابت حق انشعاب به حساب شرکت گاز استان گلستان واریز و پیش‌نویس قرارداد تأمین گاز از این شرکت به میزان روزانه ۲ میلیون و ۴۰۰ هزار مترمکعب و تأمین ۱۰ ماهه گاز خوراک و هشت ماهه گاز سوخت دریافت شده است، اما به دلیل عدم لحاظ توافق‌های کتبی قبلی پتروشیمی با مقامات دولتی در خصوص ۵ درصد تخفیف قیمت و تأمین ۱۱ ماه در سال، علی رغم مصوبه هیئت وزیران تاکنون امضا و مبادله نشده است.
نظر شما